ARİF CEMİL

Arif Cemil Denker 1888 yılında, İstanbul’da doğmuştur. Müzisyen bir aileye mensup olan Denker’in dedesi ünlü bestekârlarımızdan Hacı Arif Bey, babası ise yine ünlü viyolonsel sanatçılarımızdan Cemil Arif Bey’dir. İlk mektebi bitirmesini müteakiben orta öğrenimini İstanbul Alman Lisesi’nde tamamlamıştır. Daha sonra hukuk tahsil etmek istese de, tahsili yarıda kalan Denker buna karşın çok iyi derecede Almanca, İngilizce ve Fransızca öğrenerek muallimlik ve gazetecilik yapmıştır. Bu süreçte Teşkilat-ı Mahsusa ve üyeleri ile yakın ilişkiler kurmuştur. Birinci Dünya Harbi günlerinde yabancı lisanlara hâkimiyetinden dolayı Berlin’de talebe müfettişliği görevine getirilen Denker bu görevi esnasında 800 kadar Türk gencini uygun aileler yanına yerleştirmiş ve gençlerin eğitimlerini orada sürdürmelerini sağlamıştır. Keza Birinci Dünya Harbi sonrasında Almanya’ya giden Talat Paşa’nın hususi kâtipliğini yaptığı da bilinmektedir. Cumhuriyet döneminde İttihat ve Terakki Cemiyeti ve Teşkilat-ı Mahsusa’ya ait anılarını muhtelif gazetelerde yayınlayan Denker, 1939 yılında yakalandığı ağır hastalıktan kurtulamayarak 1945’te vefat etmiştir. Tefrika ve makaleleri ile tanınan Arif Cemil Denker’in asıl önemli eseri oğlu Prof. Dr. Bülent Davran (Soyadı Kanunu çıktıktan sonra kendisi “Denker”, çocukları ise Davran soyadını almışlardır) ile birlikte yayına hazırladıkları Almanca-Türkçe Büyük Lügat’tır.